9:05 PM საშიში ძაღლების შესახებ | |
საშიში ძაღლების შესახებ: 1991 წ. მიღებულმა აქტმა ე.წ. "საშიში ძაღლების" შესახებ, ძაღლები დასაჯა არა მათ მიერ ჩადენილი ქმედების, არამედ მხოლოდ მათი საშიში გარეგნობის გამო. საკითხავია, რამდენად ჰუმანურია ეს? ამ აქტით ხომ ძაღლების განსაზღვრული ჯიშები დაისაჯა. ხომ არ არის ეს ცხოველთა ერთგვარი რასობრივი დისკრიმინაცია. აქტში გამოთქმულ მოსაზრებას იმის შესახებ, რომ მებრძოლ ძაღლთა ჯიშები საშიშია ადამიანისათვის, ბევრი არ ეთანხმება. მართლაც, სტაფორდშირის ბულ-ტერიერები და ბულტერიერები საზოგადოდ, რომლებიც თავდაპირველად გამოყვანილნი იქნენ, როგორც მებრძოლი ჯიშის ძაღლები, ყოველ წლიურად ათასობით არიან რეგისტრირებულები ქენ-კლუბებში და მშვიდობიანად ცხოვრობენ ოჯახებში ყოველგვარი ინციდენტების გარეშე. თუმცა იყო შემთხვევა, როდესაც ბულ-მასტიფი, რომელსაც უხეშად (ბოროტად) ეპყრობოდნენ, ყოველ გამვლელს კბენდა (მას ტყავი ბევრ ადგილზე სიგარეტით ჰქონდა ამომწვარი), მაგრამ ხომ არ უნდა ნიშნავდეს ეს, რომ მსოფლიოში არსებული დანარჩენი 10 000 ბულ-მასტიფიც ასევე საშიშია ადამიანისათვის? შუა საუკუნეებში ამგვარი ძაღლები მათი უმაგალითო სიმამაცის გამო ფასობდნენ. მათ გარეულ ღორებზე ან სხვა შაშიშ მხეცებზე სანადიროდ გეშავდნენ. ბრიტანეთის პოლიციამ მებრძოლი ძაღლების ტიპის შეფასებისას გამოთვა მოსაზრება, რომ მათი ტემპერამენტი და შეუპოვრობა თვით მებრძოლ ჯარისკაცებსაც კი შესურდებოდათ. გარდა ამისა, მასტიფის ჯგუფის ძაღლები მთელ მსოფლიოში ფასობენ მათი გაწონასწორებული ხასიათისა და ბავშვებთან მეგობრული ურთიერთობის გამო. გერმანიის ზოგიერთ ოლქში კი გეგმავენ ამგვარი ძაღლების აკრძალვას, რის მიზეზადაც რამოდენიმე ინციდენტი მოჰყავთ. ამგვარი შემთხვევების საპასუხოდ, რომლის დროსაც როტვეილერმა დაგლიჯა 86 წლის მოხუცი ქალი, ხოლო ორმა ტერიერმა იმსხვერპლა 6 წლის ბიჭი, ბრბომ გერმანიის ერთ-ერთ ქალაქში უდანაშაულო ბულ-ტერიერს ბენზინი გადაასხა და დაწვა, ძაღლების პატრონებს კი კეტ-ბურთის ჩოგნებით დაზდევდნენ. ჰამბურგში ყველა ბულ-ტერიერი კანონგარეშე გამოაცხადეს. ძაღლის პატრონი, რომელმაც ბიჭი იმსხვერპლა ბანდიტობის, სხეულის მძიმე დაზიენებისა და ძაღლების ჩხუბისათვის 17-ჯერ ნასამართლევი რეციდივისტი აღმოჩნდა. ვინ უნდა იყოს პასუხისმგებელი ყველა იმ ქმედებაზე, რომელსაც ძაღლი ჩაიდენს? ალბათ ამ რეციდივისტის მსგავსი სოციალური ნაძირალები, მაგრამ სამწუხაროდ, ისჯებიან მათ მიერ დამახინჯებული ძაღლები. არ არსებობს მოჩხუბარე ძაღლის ჯიშები, არსებობენ მხოლოდ ამისათვის დაგეშილი ძაღლები, ადამიანებზე თავდასხმის ინციდენტები არ შემცირდება, თუ მიზნად ბულ-ტერიერის ჯიშის ავირჩევთ. სასტიკი ძაღლების გამოზრდის მოყვარული უკეთური სუბიექტები, უბრალოდ სხვა ჯიშის ძაღლების დაგეშვას დაიწყებენ. ამის მაგალითია ჰოლანდია. როდესაც იქ 1997 წ. პიტ ბულ-ტერიერი აიკრძალა, მსგავსი ჯიშების შეძენის მსურველთა რიცხვი რამდენიმეჯერ გაიზარდა. ამგვარად, ცალმხრივად პრობლემა ვერ გადაწყდება. აქტით აიკრძაალა იაპონური ტოზას ჯიშის გამოყვანა ბრიტანეთსი. ეს იაპონური საბრძოლო ძაღლებია. ამ ჯიშის ძაღლები მთელს ევროპაში და ჩრდილოეთ ამერიკაშია გავრცელებული და მათი შენახვისას ოჯახებში არც ერთი სამწუხარო ინციდენთი არ მომხდარა. ტოზა მართალია აგრესიულია სხვა ძაღლების მიმართ, მაგრამ მისი სწორი აღრზდა ისევეა შესაძლებელი, როგორც სხვა ნებისმიერი ჯიშის ძაღლისა. ნებისმიერი ძაღლი, რომელიც ადამიანებს ერჩის, ალბათ მოსაშორებელია საზოგადოებისაგან, მაგრამ არა მთელი ჯიში. ვერ გადაწყვეტს პრობლემას პოლიციური ზედამხედველობის გამკაცრებაც. აქტის მიხედვის შემდეგ, პირველი 5 წლის განმავლობაში, პოლიციას 3097 ათასი ფუნტი სტერლინგი დაუჯდა აკრძალული ჯიშების ძაღლთა ნეიტრალიზება და ვეტერინარული მომსახურება. გარდა ამისა, ვინ უნდა იყოს პასუხისმგებელი, რომ განსაზღვროს ამა თუ იმ მფლობელის ძაღლის ჯიში და მათი იდენტიფიცირება აქტით აკრძალულ ძაღლის ჯიშებთან? აქტის მიზანი იყო ადამიანების დაცვა საშიშად მიჩნეულ ძაღლთა, ძირითადად პი ბულ-ტერიერთან კბენისაგან. როგორც უკანასკნელმა გამოკვლევებმა გვიჩვენა, აქტის მიღების შემდეგ ადამიანთა დაკბენა ბულ-ტერიერბის მიერ ოდნავ შემცირდა, თუმცა აქტმა თავის ძირითადად მიზანს ვერ მიაღწია, რადგან საპოლიციო უსიამოვნებისაგან თავის აცილების მიზნით მოიმატა მებრძოლი ჯიშის სხვა ძაღლების გამოყვანამ. მაგ. 3-ჯერ გაიზარდა ჩინური შარ-პეისა და იაპონური აკიტას ჯიშების გამოზრდამ, რადგან ისინი თავიანთ ქვეყნებში მოჩხუბარ ძაღლებად არიან ცნობილნი. ამასთან იგივე გამოკვლევებმა ცხადყვეს, რომ ადამიანთა დაკბენის თვალზასრისით, მწევარი ძაღლები როტველიერებზე 7 გზის უფრო საშიში ყოფილან. ამგავარდ, ამ უსამართლო აქტით, პატრონებს უამრავი უდანაშაული ძაღლი ჩამოერთვათ მხოლოდ მათი საშიში შესახედაობის გამო და წლობით გამომწყვდეულები იქნენ გომურებში. ამ პროგრამებში განსაკუთრებით "მარჯვობდა" ბრიტანეთის დედაქალაქის პოლიცია, რომელსაც მხარე აუგეს ტემზის და სასექსის პოლიციელებმაც. ეს პროგრამები გადასახადის გადამხდელთა რამოდენიმე მილიონი ფუნტი სტერლინგი დაჯდა - ადამიანთა დაკბენის რიცხვი კი იგივე დარჩა. სამწუხაროდ, ბრიტანეთს მიბაძეს სხვა ქვეყნებმაც, პოლონეთსა და საფრანგეთში კანონმდებლობით აკრძალეს სხვა და სხვა ჯიშების გამოყვანა და ამ ჯიშის ძაღლების თავისუფალი გადაადგილება. გერმანიში მიიღეს კანონი, ბულ-ტერიერის ზოგიერთი ჯიშის აკრძალვის შესახებ. ჩრდ. ამერიკის ზოგ ნაწილში თვით ლაბრადორებიც კი აკრძალეს. ამგვარმა ისტერიამ ბევრი ვერაფერი შემატა კანონისა და კანონიერი მართლმსაჯულებისადმი რწმენას. ძაღლები ჭეშმარიტ მოყვარულთ ნამდვილად არ სუღტ, ვიღაც უგნური ნაძირალების გამო, რომლებიც ძაღლებს ანგარებით ამხეცებენ, საკუთარი უდანაშაულო ძაღლების სახელის შერცხვენა და მათი მონსტრებად წარმოდგენა. პირვლ რიგში, იმგვარად უნდა დაიხვეწოს ძაღლების რეგისტრაციის სისტემა, რომ პოლიციამ ადვილად გაარკვიოს, თუ ვის ეკუთვნის მფლობელთა სავალდებულო რეგისტრაცია. საქმე მოწესრიგებულია. იმ შემთხვევაში, თუ რომელიმე ძაღლის საქციელი საეჭვო გახდება, მას გამოცდილმა სპეციალისტებმა ტესტირება უნდა ჩაუტარონ და ნეიტრალიზირებული უნდა იყვნენ მხოლოდ იმ შემთხვევაში თუ გამოსწორება აგარ შეიძლება. გასასტიკებული ძაღლი მოსაშორებელია საზოგადოებისაგან, არა მისი ამა თუ იმ ჯიშისადმი კუთვნილების, არამედ მისი პირადი ქმედების გამო. ყველა უნდა დაისაჯოს ძაღლების სასტიკი ორთაბრძოლის მოწყობისათვის, მაგრამ რა დააშავეს ძაღლებმა, ან მათმა შთამომავლებმა. განა ჩვენ უნდა დავსაჯოთ ჰუნების ბელად ატილას შთამომავლები მათი სასტიკი წინაპრის გამო? ან ჩინგის ხანის და თუნდაც სს-ის საკონცენტრაციო ბანაკების ოფიცერთა შთამომავლები? რათქმა უნდა არა. აქტი ერთგავარად ფართომაშტაბიან ბომბარდირებას ახდენს და არა წერტილოვან დარტყმებს: იგი არასწორი მიმართულებით მოქმედებს და გაუმართლებელ წარმოდგენებს ეფუძნება, სასტიკია და უსამართლო ამიტომ აუცილებლად უნდა გაუქმდეს. საქართველომ არ უნდა გადაიღოს ეს აქტი და იგივე შეცდომები არ უნდა გავიმეოროდ.
| |
|
სულ კომენტარები: 0 | |